De zwaarste vogel ter wereld

Alle informatie over de struisvogel

Wetenschappelijke naam: Struthio camelus 

De struisvogel

De struisvogel (Struthio camelus) behoort tot de familie van de struisvogels (Struthionidae). Onder deze familie valt maar één geslacht en dit geslacht bestaat twee soorten. De struisvogel kent wel vier ondersoorten:

  • Struisvogel (Struthio camelus)
    • Zuid-Afrikaanse struisvogel (Struthio camelus australis)
    • Noord-Afrikaanse struisvogel (Struthio camelus camelus)
    • Masai-struisvogel of Oost-Afrikaanse struisvogel (Struthio camelus massaicus)
    • Arabische struisvogel (Struthio camelus syriacus) U
  • Somalische struisvogel (Struthio molybdophanes)

Struisvogelgedrag

Iedereen kent de informatie wel dat de struisvogel zijn kop in het zand steekt bij gevaar. Dit is echter een fabeltje. Volwassen struisvogels kunnen zich zelfs heel goed verdedigen! Ze hebben sterke poten met scherpe nagels waarmee ze harde trappen kunnen uitdelen waarbij ze de botten van zijn vijand kunnen breken. Ook kunnen struisvogels heel hard rennen. Ze zijn het snelste landdier op twee poten en kunnen snelheden tot wel 75 km per uur behalen! Deze hoge snelheid houden ze maar een korte afstand vol. Met een snelheid van 45 km per uur kunnen ze lange afstanden rennen. Al vluchtend lijkt een struisvogel soms ineens verdwenen. Hij ligt dan plat op de grond met zijn hals en poten gestrekt. De struisvogel steekt dus niet zijn kop in het zand, maar strekt zich volledig uit over het zand! Een betere camouflagetruc is er niet.

Waarom kan een struisvogel niet vliegen?

De struisvogel is de zwaarste loopvogel ter wereld. Ze wegen tussen de negentig en 150 kilo! Doordat ze zo zwaar zijn, is dit een van de redenen waarom struisvogels niet kunnen vliegen. Een andere reden zijn de veren. Struisvogels hebben niet de juiste veren om te kunnen vliegen en hebben te kleine vleugels. De baarden van de veren zitten namelijk niet aan elkaar zoals bij veren van andere vogels die wel kunnen vliegen. Hierdoor gaat de wind gemakkelijk door de baarden heen en kan de struisvogel niet opstijgen. Ook is een struisvogel dol op water. Ze zijn dan ook vaak te vinden bij waterplassen en nemen hier als ze de kans krijgen een bad.

Ranger Floor laat het je zien in de volgende video

Is een struisvogel een zoogdier of een vogel?

De struisvogel is een vogel. Struisvogels leggen namelijk eieren. Een zoogdier ontwikkelt zich in de buik van zijn moeder en komt levend ter wereld. Ook hebben struisvogels een snavel en veren. Alleen vogels hebben een snavel en veren.

Wat is het leefgebied van een struisvogel?

Vroeger leefden struisvogels in het zuidwesten van Azië, Noord-Afrika en zelfs in Europa. Tot enkele tientallen jaren waren de struisvogels bijna in heel Afrika te vinden. Er werd veel op de vogels gejaagd en daardoor zijn ze in veel streken verdwenen. In Oost- en Zuid-Afrika komen de struisvogels nog algemeen voor. Er worden tegenwoordig ook struisvogels gefokt op boerderijen waardoor de jacht op wilde struisvogels overbodig is. Struisvogels kunnen zich goed aanpassen aan verschillende gebieden. Zo leven ze in open graslanden, gebieden met dicht struikgewas en zelfs in rotsgebieden. 

Hoe ziet een struisvogel eruit?

Een struisvogel is de zwaarste en grootste loopvogel ter wereld. Het is het snelste landdier op twee poten. De vrouwtjes kunnen een lengte bereiken tussen de 1.75 en 1.90 meter en de mannetjes kunnen wel 2.10 tot 2.75 meter lang worden! Het verschil tussen het mannetje en het vrouwtje is goed te zien aan de kleur van hun verenkleed. Het mannetje is zwart met witte pluimen aan het einde van de staart en de vleugels. Het vrouwtje is grijsbruin van kleur. Ze hebben hele lange, sterke poten met scherpe nagels. De voeten van de struisvogel zijn uniek, want elke voet heeft maar twee tenen. Het dier heeft een lange nek met een kleine kop en grote ogen.

Wat voor geluid maakt een struisvogel?

Een struisvogel communiceert met zijn soortgenoten met verschillende geluiden. Het geluid van een struisvogel is heel bijzonder. Zo kunnen ze blazen, snuiven, fluiten en sissen, maar de mannetjes kunnen ook een geluid maken dat klinkt als een diepe trom. Dit geluid is op grote afstanden te horen. Om dit geluid te kunnen maken, persen de vogels lucht samen in hun slokdarm. Hierdoor zwelt de hals helemaal op en komt er een diepe, luide galm uit zijn keel.

Wat eet een struisvogel?

Struisvogels zijn voornamelijk herbivoren. Ze eten stengels, bladeren, bloemen en zaden. Af en toe eten ze ook kleine dieren zoals hagedissen of insecten, maar ook dierenresten die zijn achtergelaten door roofdieren staan wel eens op het menu. Ze kunnen lange tijd zonder water overleven en halen het meeste water uit hun voedsel. Struisvogels kunnen een gewichtsverlies van 25% door uitdroging overleven. Als je een struisvogel van 130 kilo hebt, is dat ongeveer 33 kilo! In dierentuinen heeft een struisvogel ongeveer 3,5 kilo voer per dag nodig.

Hoe plant een struisvogel zich voort?

Struisvogels leven in groepen van vijf tot vijftig dieren. Voorafgaand aan de paring zondert het mannetje zich met ongeveer drie tot vijf vrouwtjes af van de groep. Hier begint dan het paringsritueel. Het mannetje doet steeds een dans voor een vrouwtje. Hij gaat op de grond zitten en waaiert met zijn vleugels. Tegelijkertijd gooit hij zijn kop naar achter en beweegt deze heen en weer over zijn rug. Als het vrouwtje wil paren, gaat ze op de grond zitten en vindt de paring zittend plaats.

Struisvogeleieren

Het mannetje en zijn drie tot vijf vrouwtjes zoeken een geschikte plaats voor het struisvogelnest. Vaak is dit een kuil in het zand. Hier leggen de vrouwtjes hun eieren. Eén struisvogelei weegt anderhalve kilo en dat is evenveel als 25 tot dertig kippeneieren samen! Niet alle struisvogeleieren worden netjes in het nest gelegd en daarom rolt het mannetje zelf deze eieren in het nest. In een nest kunnen wel vijftien tot zestig eieren liggen! Zowel het mannetje als het alfavrouwtje broedt de eieren uit. Het mannetje doet dit ’s avonds en ’s nachts. Door zijn zwarte verenkleed valt hij niet op in het donker. Overdag zit het vrouwtje op de eieren. Door haar zandkleurig verenkleed valt zij juist overdag niet op als ze op het nest zit. De eieren komen ongeveer na veertig tot 46 dagen uit.

Struisvogelkuikens

De struisvogelkuikens zijn de eerste dag al heel actief. Ze hebben hele korte, dikke poten en een grijsbruin gevlekt donskleed. Als alle kuikens uitgekomen zijn, verlaten de struisvogels de nestplek. Wanneer de kuikens ongeveer drie maanden zijn, sluiten de familiegroepen vaak bij elkaar aan en worden de kuikens beschermd door enkele volwassen mannetjes. Na ongeveer vijf jaar zijn de kuikens volwassen en kunnen ze zelf jongen produceren.

Hoeveel eieren legt een struisvogel? Ranger Floor laat het zien in deze Ranger Request!

Hoe leeft een struisvogel?

Struisvogels leven in groepen van vijf tot vijftig dieren. Tijdens het broedseizoen bezetten ze gebieden van twee tot wel vijftien km2. Buiten het broedseizoen worden er kleinere groepen gevormd van ongeveer twee tot vijf dieren. Deze kleinere groepjes bestaan uit een mannetje, een paar vrouwtjes en hun kuikens. In de droge tijd komt het wel eens voor dat de vogels in open gebieden in grote groepen tot wel honderd vogels bij elkaar leven. Struisvogels leven vaak samen met zebra’s en antilopen. De hoefdieren jagen insecten op die de struisvogels kunnen vangen en de struisvogel waarschuwt de hoefdieren voor gevaar.

Natuurbehoud

Gelukkig is de status van de struisvogel veilig. Maar helaas zijn veel van de diersoorten die je in ons park ziet bedreigd en hebben deze het moeilijk in hun oorspronkelijke leefgebied. Wist je dat wereldwijd meer dan 4000 diersoorten met uitsterven bedreigd zijn? Samen kunnen we hen helpen, met grote, of kleine stappen. Wil je weten hoe? Klik dan hier.

Kom naar Safaripark Beekse Bergen en ga mee met de safaribus. Misschien heeft de ranger wel een echt struisvogel ei mee!

Tickets

Leer ook onze andere bewoners kennen