Alle informatie over het stokstaartje

Wat is een stokstaartje?

Het stokstaartje is een klein roofdier dat tot de familie van de mangoesten (Herpestidae) behoort. In totaal zijn veertien andere geslachten verwant met de stokstaartjes. Die geslachten worden weer verder verdeeld in 34 soorten. Dat is nog eens een grote familie!  

De stokstaartjes hebben in deze familie hun eigen geslacht (Suricata). Een ander dier uit deze familie kan je ook in Safaripark Beekse Bergen tegenkomen, namelijk de zebramangoest (Mungos mungo). Dit is een neefje van het stokstaartje

Stokstaartjes lijken ontzettend op mangoesten, en met name de zebramangoest. Toch zijn deze dieren niet hetzelfde. Ranger Stijn kan dit ontzettend goed uitleggen! Kijk je mee?

Stokstaartje of meerkat?

Er is veel verwarring over de naam van het stokstaartje. In het Engels is stokstaartje namelijk ‘meerkat’. In het Nederlands bestaat er ook een ‘meerkat’. Dit is alleen helemaal niet hetzelfde als een stokstaartje, maar is een meerkat een geslachtengroep uit de familie van de apen uit de Oude Wereld! Een meerkat in het Nederlands is dus echt totaal iets anders, maar doordat de Engelse benaming voor stokstaartje 'meerkat' is, kan dit best verwarrend zijn!

Hoe ziet een stokstaartje er uit?

Een stokstaartje staat bekend om zijn rechtopstaande houding. Ze staan dan op hun achterpoten, steunen op hun staart en houden de omgeving goed in de gaten. Een stokstaartje heeft gespierde poten met lange, scherpe nagels. Hiermee kunnen ze hele gangenstelsels graven. Een stokstaartje is dan ook heel sterk en kan in minder dan een minuut zijn eigen gewicht aan zand uitgraven! Als je goed kijkt naar de kop van het stokstaartje zit er een zwarte omranding om zijn ogen. Deze vlekken dienen als zonnebril tegen het felle zonlicht.

Een stokstaartje staat vaak op de uitkijk en kan dan ook bijzonder goed zien. Zo kan hij zijn vijand al op grote afstand ontdekken. Ondanks zijn goede zicht is een stokstaartje bijziend. Dit betekent dat hij dichtbij niet goed kan zien. Binnen een straal van zes meter kan een stokstaartje niet goed focussen. Daarom is geur bij stokstaartjes heel belangrijk. Ze herkennen elkaar aan de geur. Stokstaartjes hebben dan ook een hele goede neus. Die komt ook goed van pas bij het zoeken naar prooidieren. Het stokstaartje heeft nog een handig trucje waarmee hij aangepast is aan het graven in het zand. Hij kan namelijk zijn oren dichtdoen! Zo komt er geen grond en zand in zijn oren bij het graven.

Waar leven stokstaartjes?

Het leefgebied van stokstaartjes zijn droge gebieden in Zuid-Afrika, Botswana, Zimbabwe en Mozambique. Hun verspreiding hangt af van het grond type en hebben vaste tot harde gronden de voorkeur. Het zijn hele sociale dieren en leven dan ook in groepen van ongeveer dertig stokstaartjes.

Een geboren graafmachine

Stokstaartjes zijn uitstekende gravers! Hun lange nagels werken als een soort schep waarmee ze de gangenstelsels graven. Ze kunnen holen graven tot wel drie meter onder de grond. De holen bestaan uit verschillende kamers en hebben zeventig tot wel negentig ingangen! Ze dienen als bescherming tegen roofdieren, maar ook tegen de extreme temperatuurverschillen in hun leefgebied. Zo blijft het in de holen altijd rond de 23°Celsius, maar kan het buiten tussen de -4° en 40° Celsius zijn! Ze leven vaak samen met grondeekhoorns. Ze profiteren dan van het graafwerk van de grondeekhoorns.

De voortplanting van stokstaartjes

Bij stokstaartjes krijgt alleen het alfavrouwtje jongen. Een alfavrouwtje is de leidster van de groep. In sommige gevallen komt het wel eens voor dat de andere vrouwtjes ook jongen krijgen. Na elf weken krijgt het vrouwtje twee tot vijf jongen. De jongen worden blind geboren. De eerste twee weken blijven ze in het hol. Rond de derde week komen ze langzaam het hol uit. Ze worden in de gaten gehouden door de moeder of door andere stokstaartjes die oppassen. Na ongeveer zes weken eten de jongen vast voedsel en als ze ongeveer zestien weken oud zijn, zijn de jongen zelfstandig. Stokstaartjes worden ongeveer tien tot vijftien jaar oud.

Lange gangenstelsels

Stokstaartjes leven onder de grond in lange gangenstelsels. Deze gangenstelsels bestaan uit verschillende kamers. Zo is er een ‘slaapkamer’ en zijn er ‘wc-ruimtes’. De gangenstelsels beschermen de stokstaartjes tegen de kou ‘s nachts en hun vijanden, zoals roofvogels.

Wat eten stokstaartjes?

Stokstaartjes zien er heel schattig uit, maar het zijn kleine roofdieren! Zo eten ze schorpioenen, eieren, kleine knaagdieren, insecten, maar ook wat plantenmateriaal. Een stokstaartje haalt vocht uit zijn voedsel waardoor hij niet veel hoeft te drinken.

Meer weten over de stokstaartjes, hun uiterlijk en wat ze eten? Kijk dan naar deze Ranger Request waar ranger Floor hier meer over vertelt!

Het gedrag van een stokstaartje

Stokstaartjes zijn hele sociale dieren. Ze leven in groepen die uit wel dertig dieren kunnen bestaan. De oppervlakte van hun territorium kan wel anderhalve tot vijf vierkante meter hebben. Ze leven in een hiërarchie. Alle stokstaartjes hebben een eigen taak, zoals de wacht houden, voedsel zoeken of op de jongen passen. De wachters hebben een belangrijke taak. Ze houden de omgeving in de gaten en als er gevaar is, slaan ze alarm. Dan vluchten alle stokstaartjes hun holen in.

Wat voor geluid maakt een stokstaartje?

Een stokstaartje maakt verschillende geluiden. Deze geluiden zijn een communicatiemiddel tussen alle stokstaartjes. Als ze alarm slaan, maken ze een soort fluitend geluid. Ook maken de stokstaartjes een blaffend geluid. Dit betekent: ‘Ren voor je leven!’. Tijdens gevaar werken de stokstaartjes samen om de vijand weg te jagen. Als de vijand blijft, gaan de stokstaartjes in de aanval. Ze kunnen erg hard bijten en spugen.

In het Safaripark kun je de geluidjes goed horen. Kom je ook luisteren?

Tickets

Is het stokstaartje een bedreigde diersoort?

Het stokstaartje is geen bedreigde diersoort en kan zelfs in zijn leefgebied in huizen worden aangetroffen!