De slurper van Zuid-Azië
Alle informatie over de lippenbeer
Wetenschappelijke naam: Melursus ursinus ursinus
De lippenbeer (Melursus ursinus ursinus) kan je herkennen aan zijn warrige vacht, het haar op zijn oren en meer wit op zijn snuit dan de kraagbeer. Hij heeft zijn naam te danken aan de manier van eten.
Zuid-Azië
Insecten, fruit, bloemen en honing
35 jaar
55 tot 140 kilo
2 jongen
6 tot 7 maanden
Langs de wandelsafari
Kwetsbaar
Ja
Lippenbeer
De lippenbeer (Melursus ursinus), ook wel bahloe genoemd, lijkt veel op de kraagbeer, maar heeft unieke kenmerken die hem onderscheiden. De familie van de beren (Ursidae) bestaat uit acht verschillende soorten, verdeeld over vier geslachten.
Familie Beren (Ursidae)
- Reuzenpanda (Ailuropoda melanoleuca)
- Brilbeer (Tremarctos ornatus)
- Maleise beer (Helarctos malayanus)
- Lippenbeer (Melursus ursinus)
- IJsbeer (Ursus maritimus)
- Bruine beer (Ursus arctos)
- Amerikaanse zwarte beer (Ursus americanus)
- Kraagbeer (Ursus thibetanus)
De lippenbeer hoort bij de overige beren. Wist je dat Baloo uit de Jungle Book ook een lippenbeer is?
Hoe ziet een lippenbeer eruit?
De lippenbeer heeft ruige, zwarte vacht. Deze vacht kan op sommige plekken wel vijftien centimeter lang worden! Kenmerkend aan de lippenbeer is onder andere zijn mooie, witte, tekening op zijn borst. De vorm van de tekening lijkt wel een beetje op een hoefijzer. Een volwassen lippenbeer heeft een schouderhoogte tussen de zestig en negentig centimeter. De mannetjes wegen zwaarder dan de vrouwtjes. De vrouwtjes wegen tussen de 55 en 95 kilo en het mannetje weegt tussen de 80 en 140 kilo.
De beer dankt zijn naam natuurlijk aan zijn bijzondere lippen! Maar niet om hoe zijn lippen eruitzien, maar om de manier hoe hij hiermee eet. De klauwen van de lippenbeer wijken af van die van andere berensoorten. Ze zijn heel erg lang!
Ranger Floor legt zijn naam nog eventjes uit. Kijk je mee?
Wat eet een lippenbeer?
Een lippenbeer eet vooral insecten. Met hun scherpe klauwen maken ze de termietenheuvels open. De lippenbeer mist twee voortanden en daardoor kan hij zijn tong makkelijk naar buiten schuiven. Als hij een gat in de heuvel heeft gemaakt, duwt hij zijn snuit naar binnen, tuit zijn lippen en slurpt alle termieten naar binnen. Dat zijn nog eens handige lippen! Dit geslurp is wel op een afstand van 185 meter te horen!
Ook staan er bloemen, honing, fruit en bladeren op het menu van de lippenbeer. De lippenbeer is een uitstekende klimmer en kan dus ook goed zijn voedsel uit de bomen halen. Doordat bloemen, honing en fruit niet het hele jaar door te vinden is, eet de lippenbeer voornamelijk termieten. Termieten zijn het hele jaar door te vinden.
Waar komt de lippenbeer voor?
De lippenbeer komt voor in de tropische regenwouden in Zuid-Azië. Om precies te zijn in Inda, Nepal, Bhutan en Sri Lanka. Ze kwamen veel voor in Sri Lanka en India, maar de afgelopen jaren zijn ze daar steeds moeilijker te vinden.
Heeft de lippenbeer vijanden?
De enige dieren die de lippenbeer zou kunnen zien als vijanden zijn de tijgers en de luipaarden. De allergrootste vijand is toch wel de mens, door het uitroeien van het leefgebied en het jagen op de dieren.
Lippenberen in Safaripark Beekse Bergen
In Safaripark Beekse Bergen kun je twee lippenberen vinden. Je vindt ze achteraan in het park samen met de steppevossen. Spot jij ze?
Het gedrag van de lippenbeer
De lippenbeer is vooral ’s nachts actief en leven vaak alleen. Overdag slapen ze in grotten of holen langs de rivieroever. Ze gaan niet in winterslaap, maar ze hebben een soort rustperiode tijdens het regenseizoen. Dit noemen ze ook wel een winterrust. Een lippenbeer kan niet zo goed horen en zien. Hun reuk is daarentegen erg goed ontwikkeld.
De voortplanting
De meeste paringen vinden plaats in mei en juli. Het vrouwtje maakt een hol waar de jongen in worden geboren. De lippenbeer krijgt meestal één tot twee jongen. Ze worden blind geboren en openen hun ogen na drie weken. De moeder blijft negen tot tien weken in het hol en leeft van haar vetreserves. Na twee tot drie maanden komen de jongen en de moeder het hol uit. Eenmaal naar buiten gekomen, draagt de moeder de jongen nog ongeveer negen maanden mee op haar rug. Na ongeveer anderhalf jaar zijn de jongen zelfstandig en verlaten ze hun moeder.
Is de lippenbeer bedreigd?
De lippenbeer is volgens de Rode lijst van de IUCN kwetsbaar. Dit komt met name doordat zijn leefgebied kleiner wordt. Ook worden de termietenheuvels stuk gemaakt. Het zand van deze heuvels zijn namelijk goed te gebruiken voor de aanleg van tennisbanen. Een andere grote bedreiging is de jacht en stroperij. De jonge dieren worden ook wel eens gevangen en afgericht tot circusberen. Hun aantal in het wild gaat hard achteruit. In Zuid-Azië zijn er verschillende opvangcentra en stichtingen voor het beschermen van de lippenbeer.
Is een lippenbeer gevaarlijk?
De lippenbeer heeft een slecht imago bij de mensen. Hij wordt vaak als de meest agressieve berensoort afgetekend. Echter is dit niet het geval. De lippenbeer is namelijk helemaal niet agressief. Doordat mensen het leefgebied van de lippenberen steeds kleiner maken door het kappen van bossen komen mens en beer vaak oog in oog te staan. De lippenbeer heeft een heel slecht gehoor en zicht. Hierdoor merkt hij in veel gevallen de mens te laat op en als schrikreactie valt hij dan aan. Ziet de lippenbeer de mensen wel op tijd aankomen, vlucht hij weg en zal hij helemaal niet overgaan tot aanvallen. De lippenbeer is heel schuw.
Welk geluid maakt een lippenbeer?
Als een lippenbeer zich aangevallen voelt, gaat hij rechtop staan en begint heel hard te brullen! Dit is om zichzelf te verdedigen tegen het gevaar. Ook kun je het slurpen goed horen als ze aan het eten zijn.
Kun jij ze horen in Beekse Bergen?