Alle informatie over de chimpansee

Wat is een chimpansee?

De chimpansee is een Afrikaanse mensaap. Hij wordt beschouwd als de nauwste nog levende verwant van de mens. Chimpansees hebben grote oren, lange armen (die wel een spanwijdte van 3 meter kunnen bereiken) en hebben geen staart. 

Chimpansees en mensen

Het DNA van een chimpansee komt 98,5% overeen met het DNA van een mens. Hierdoor worden ze beschouwd als de nauwste nog levende verwant van de mens. Chimpansees zijn zelfs nauwer familie van mensen, dan van een gorilla. Ze zijn bijna net zo groot als dat mensen zijn, een stuk lichter en iets minder slim. Ze zijn sterker, kunnen veel beter klimmen, maar blijven wel liever op de grond. Chimpansees kunnen zichzelf herkennen in de spiegel! Ook kunnen ze rechtop lopen, maar geen kilometer lang.

Soorten chimpansees

Chimpansees (Pan) behoren tot de familie der mensachtigen (Hominidae), net als orang-oetans, gorilla's en de mens. 

Er bestaan twee soorten chimpansees met ondersoorten:

• Bonobo of dwergchimpansee (Pan paniscus)
• Chimpansee (Pan troglodytes)
  • Oostelijke chimpansee (Pan t. schweinfurhii)
  • Centraal-Afrikaanse chimpansee (Pan t. troglodytes)
  • Chimpansee van Nigeria-Kameroen (Pan t. vellerosus)
  • West-Afrikaanse chimpansee (Pan t. verus)

In Safaripark Beekse Bergen vind je twee groepen West-Afrikaanse chimpansees.

Kom ze bezoeken

Waar leven chimpansees?

Het leefgebied van de chimpansee bestaat vooral uit bossen in Centraal- en West-Afrika. Hij leeft bijna altijd in wouden, maar soms ook in bergbossen en bossavannes.

Gedrag van chimpansees

Chimpansees leven in groepen van 15 tot 100 apen en bewaken hun territorium. De volwassen mannetjes zijn de baas over de gemeenschappen. Ranghoge mannetjes laten vaak een spectaculair imponeerritueel zien; rennen, roepen, stampen en slaan met  overeind gezette haren. Ze willen natuurlijk wel dat de hele groep onder de indruk is! Mannetjes blijven hun hele leven bij dezelfde groep. Vrouwtjes gaan daarentegen naar een andere groep als ze volwassen zijn. Niet altijd is de sterkste man de baas. Vaak is het degene die de meeste vriendjes weet te maken die hem helpen. Een leuk weetje is dat chimpansees elkaar vlooien om vriendschappen te vormen.

Chimpansees tonen zelfs verschillende culturen. Groepen verschillen namelijk in het verzorgen van zichzelf en hun kinderen, de onderlinge omgang, gebruik van voorwerpen of gereedschap. Ze bezitten empathie en kennen verdriet bij het sterven van verwanten.

In Beekse Bergen leven de chimpansees ook in twee groepen. We hebben niet één grote groep, omdat ze elkaar de tent uit zouden vechten (net als verschillende groepen in de natuur)! De chimpansees leven sinds 2018 in deze groepen.

Zien hoe ze bij elkaar zijn gezet en hoe de ontmoeting van de chimpansees verliep? Ranger Rick laat alles zien in de Chimpansoap!

Wat voor geluid maakt een chimpansee?

Chimpansees hebben hun eigen taal. Door middel van veel verschillende geluiden maken ze elkaar dingen duidelijk, bijvoorbeeld om elkaar te groeten of om te waarschuwen voor gevaar. Ze maken niet altijd geluid om dingen duidelijk te maken. Zo kunnen ze elkaar een kus geven, omhelzen, elkaar kietelen en nog veel meer. Ze kunnen ook, net als wij, met hun gezicht laten zien of ze boos of blij zijn. Een verschil met ons is wel dat wanneer een chimpansee naar iemand lacht, hij dat niet vriendelijk bedoelt. Dan wil de chimpansee vechten!

Chimpansees in Beekse Bergen

In Beekse Bergen vind je twee groepen chimpansees. Een groep zit vooraan in het park, deze groep bestaat uit 5 mannen en 7 vrouwen. De andere groep heeft 6 mannen en 8 vrouwen en bevind zich middenin het park. In de groep zijn chimpansees te vinden van 1 tot 36 jaar oud!

Wist je dat onze chimpansees ook worden getraind? Ranger Stijn neemt je mee naar de chimpanseetraining!

Is de chimpansee een bedreigde diersoort?

De chimpansee is een bedreigde diersoort. Door het verdwijnen van zijn leefgebied neemt het aantal chimpansees sterk af. Een eeuw geleden waren er nog zo’n 2 miljoen chimpansees. Dit wordt nu geschat op 200.000 chimpansees. 

De rol van dierentuinen is het behouden en beschermen van bedreigde diersoorten. Europese parken werken nauw met elkaar samen om dit doel te bereiken en doen dit met een managementprogramma (EEP). Ook de chimpansee is hier onderdeel van. Zo wordt er een gezonde reservepopulatie behouden. Meer over soortbehoud en onze rol hierin ontdek je hier.

Natuurbehoud

Niet alleen chimpansees, maar veel van de diersoorten die je in ons park ziet zijn bedreigd en hebben het moeilijk in hun oorspronkelijke leefgebied. Wist je dat wereldwijd meer dan 4000 diersoorten met uitsterven bedreigd zijn? Samen kunnen we hen helpen, met grote, of kleine stappen. Wil je weten hoe? Klik dan hier.

Stichting Wildlife

Beekse Bergen zet zich in voor het soortbehoud van chimpansees met behulp van Stichting Wildlife dat het Jane Goodall Instituut ondersteunt. Dit instituut beschermt chimpansees en andere mensapen door onder meer het opvangen van chimpansees, het inzetten van anti-stroperseenheden, het trainen van rangers, het geven van publieke voorlichting en onderwijs voor lokale gemeenschappen over het beschermen van bedreigde wilde dieren, en gemeenschapsprojecten voor duurzame landbouw.Meer weten over Stichting Wildlife? Klik dan hier.

Wat eten chimpansees?

Chimpansees eten vooral vruchten, zaden, bloemen en bladeren. Ze jagen ook op insecten en soms ook op andere dieren. Dit zijn kleinere apen, jonge antilopen, zwijnen en vogels. Ook komt bij chimpansees kannibalisme voor. Chimpansees maken zelf gereedschap, zoals speren, om kleine aapjes mee te doden.

In dierenparken eten chimpansees voornamelijk groenten en fruit. Nieuwsgierig? De chimpansees in het Safaripark worden dagelijks gevoerd!

Bekijk voedertijden

Voortplanting van chimpansees

Vrouwtjes zijn makkelijk te herkennen aan de roze zwelling van hun achterste. De mannetjes vinden dit ongelofelijk interessant! De chimpansees kennen geen vaste koppeltjes, dus vrouwtjes paren met meerdere mannetjes.

Baby chimpansees

Een vrouwtje draagt het jong 8 maanden. De opvoeding van een jong duurt jarenlang en is de taak van de moeder.

Zeven jaar lang eten ze samen met hun moeder en slapen ze samen in hetzelfde nest. Jonge chimpansees hebben een wit plukje haar net boven hun billen. Dit is voor volwassen chimpansees een teken dat deze dieren nog jong zijn. Zolang ze dit witte plukje hebben, mogen ze bijna alles. Als ze vier of vijf jaar oud zijn verdwijnt dit witte haar. Vanaf dan moeten ze zich aan de regels van de groep houden. Doen ze dat niet dan krijgen ze meestal van hun vader op hun kop.

Het duurt 3 tot 8 jaar totdat vrouwtjes weer een nieuw jong krijgen. De band tussen moeder en kind is vaak levenslang.

Hoe slapen chimpansees?

Overdag zijn chimpansees zowel op de grond als in de bomen te vinden. Voordat het ’s avonds donker wordt bouwen ze een nest om in te slapen. Dit doen ze elke avond opnieuw. Ze buigen wat takken naar elkaar toe en maken zo een soort hangmat in de boom. Ze slapen acht tot negen uur in dit nest. Overdag maken chimpansees ook vaak een nest om in te rusten of te spelen. Een chimpansee kan in zijn leven wel 19.000 nesten bouwen. Zijn bed ligt soms wel op een hoogte van 25 meter!